به نقل از «ایران اکونومیست»

در سومین سالگرد؛ پیری زودرس معترضان اکتبر عراق

تاریخ انتشار: ۹ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۱۱۰۸۸

«پوست اندازی، دگردیسی و ادغام یا انحطاط؟» این همان سوال جدی است که درباره وضعیت و مناسبات داخلی جریان های وابسته به گروه "معترضان اکتبر ۲۰۱۹" عراق - در سایه سه ساله شدن عمر این گروه- همچنان مطرح است.

تظاهرات اکتبر ۲۰۱۹ با مشارکت اقشار جوان معترض به فساد و ضعف مدیریت دولتی و وجود سلاح بی ضابطه در عراق برگزار شد اما سپس با دخالت های خارجی به انحراف کشیده شد و در آن به روایتی، ۸۰۰ نفر کشته و شمار دیگری زخمی شدند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این تظاهرات به استعفای دولت عادل عبدالمهدی و برگزاری انتخابات پیش از موعد در عراق انجامید.

شعارهای معترضان تشرینی در ابتدا قابل تامل بود: «ما نسلی هستیم که در جنگ هایتان متولد شدیم، در تروریسم کودکی کردیم، در فرقه گرایی تان نوجوان بودیم و جوانی مان در فساد شما گذشت؛ ما نسل آرزوهای ربوده شده برباد رفته و پیری زودرس هستیم»؛ این یکی از پلاکاردهای معترضان تشرینی در اکتبر ۲۰۱۹ بود اما این اشاره به پیری زودرس حتی اگر در ابتدا کنایه می نمود، حالا چین و چروک های خود را در پیشانی نسلی نشان می دهد که سه سال از اعتراض آن گذشته است اما حس می کند بازی خورده است؛ به نام اکتبر به کام دیگران.

«علی الفتلاوی» عضو ائتلاف سیاسی-پارلمانی الفتح عراق در این باره می گوید: جنبش تشرین (اکتبر ۲۰۱۹) حرکتی جوان مدار برای مطالبات برحق بعد از آن بود که اکثریت نیروهای سیاسی از پرداخت حقوق این جوانان ناتوان ماندند و روی کارآمدن مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق نیز نتیجه اعتراضات اکتبر بود اما نتوانست پاسخ معترضان را بدهد.

از عجایب اعتراضات اکتبر عراق این است که حالا، الکاظمی را آن گونه که برخی سیاسیون مانند الفتلاوی می گویند، می توان فرزند خوانده اعتراضات تشرین دانست اما صدری ها هم که روزی درباره برخورد با معترضان در سیبل اتهامات تشرینی ها بودند، همزمان با اکتبری ها به خیابان آمدند اما با همه اینها، آنچه معترضان اکتبر را آزار می دهد و به زوال می کشاند، تناقضات گفتمانی بین بدنه و مدیریت اعتراض ها و تضادهای درون گروهی است.

اعتراضات خیابانی اکتبر ۲۰۱۹ که بغداد و شهرهای شیعه نشین جنوب و مرکز عراق را در برگرفت و از بطن آن چند تشکل عمده سیاسی برای شرکت در انتخابات اکتبر ۲۰۲۱ ایجاد شد، بعد از سه سال، دستخوش شکاف و اختلافات شدید شده که منجر به از هم گسیختگی برخی از این تشکل ها شده است.

در فروردین گذشته (۱۴۰۱)، «بیت الوطنی» یکی از مهمترین این تشکل ها، در بصره، جنوب عراق، شاهد استعفای جمعی ۸۳ تن از اعضای آن بود؛ یک گسست زودهنگام و پر حرف و حدیث.

پیش از این نیز دو تن از رهبران تشرینی «ضرغام ماجد» از استان بابل و «علاء الرکابی» از استان ذیقار، جنگ لفظی گسترده ای را علیه هم در شبکه های اجتماعی و رسانه ای به راه انداخته و همدیگر را به حملات اعتراضی تهدید کردند.

اغلب این اختلافات، اخیرا در جریان رقابت های سیاسی برای تشکیل دولت و توزیع مناصب و گرفتن امتیازات ویژه عیان شد؛ امری که آتش اختلافات را بین آنها شعله ور کرد و هریک، دیگری را به رشوه گرفتن، زد و بند سیاسی و خروج از اصول و ارزش هایی متهم کردند که تشکل های تشرین بر آن بنا شده است.

در استعفانامه جمعی اعضای جدا شده بیت الوطنی آمده است: «در جریان بحران اخیر که حزب بیت الوطنی را در نوردید، شاهد تناقضات و اشتباهات زیادی بودیم ... رهبری حزب، خط مشی استبدادی را در پیش گرفته و حزب را به ابزاری برای اغراض شخصی تبدیل کرده است.»

استعفا دهندگان تاکید کرده اند که به طور کامل از این حزب خارج شده و امیدوارند آنهایی که باقی مانده اند بتوانند روند آن را اصلاح کنند.

ضرغام ماجد رهبر جنبش تشرینی ها در بابل نیز، مهمترین تشکل تشرینی حاضر در پارلمان به رهبری علاء الرکابی را به زد و بند سیاسی و رشوه گرفتن برای اعطای رای اعتماد به برخی چهره های فاسد برای تصدی پست های کلان کشور متهم کرده است.

ماجد، علاء الرکابی را تهدید کرد که اگر از این رویکرد خود عقب نشینی نکند، اعتراضات را در برابر منزل او در «ناصریه» مرکز استان ذیقار برگزار می کند.

الرکابی نیز با عصبانیت با انتشار ویدیویی مشابه از خود در شبکه های اجتماعی، ماجد را به برخوردهای عشایری، تهدید و گرفتن هرگونه رشوه از احزاب بزرگ سیاسی را تکذیب کرد.

اعتراضات اکتبر ۲۰۱۹ علاوه بر استعفای دولت منتخب «عادل عبدالمهدی» خواهان برکناری «محمد الحلبوسی» رییس پارلمان و «برهم صالح» رییس جمهوری بود، اما بعد از انتخابات ۲۰۲۱ که «جنبش امتداد» به پارلمان راه یافت، حزب معترضان، پیشاپیش فراکسیون هایی بود که به تصدی مجدد محمد الحلبوسی پست ریاست پارلمان رای مثبت داد.

این اقدام، با اعتراض سایر جنبش های تشرینی خارج از پارلمان مواجه شد و آن را انحراف واضح از اصول و ارزش های اعتراضات اکتبر ۲۰۱۹ دانستند. بر این اساس، ضرغام ماجد، علاء الرکابی را به رشوه گرفتن و زد و بند سیاسی متهم کرده  است.

جنبش امتداد به رهبری الرکابی، مهمترین تشکل وابسته به اعتراضات اکتبر موسوم به جنبش تشرین است که در انتخابات اکتبر ۲۰۲۱ شرکت کرد و توانست ۹ کرسی در این دوره از انتخابات عراق کسب کند.

براساس برخی گزارش ها، استعفای جمعی حزب بیت الوطنی نیز در نتیجه افشای ارتباطات پنهان «حسن الغرابی» دبیرکل این حزب با مشاوران نخست وزیر عراق و خط گیری سیاسی از آنها بوده است.

همچنین چند ماه پیش، پنج نماینده پارلمان عراق از «جنبش امتداد» تصمیم گرفتند از عضویت در این جنبش استعفا دهند؛ جنبشی که از بزرگترین تشکل‌های سیاسی برآمده از اعتراضات مردمی اکتبر سال ۲۰۱۹ میلادی در عراق است.

«داود العیدان»، «محمد نوری»، «نیسان الزایر»، «نداء الکریطی» و «کاظم الفیاض» در نامه‌ای استعفای خود از جنبش امتداد را اعلام کردند.

این افراد دلیل استعفای خود را «خروج جنبش از اصول انقلاب اکتبر، تک‌روی دبیرکل جنبش امتداد (علاء الرکابی) در تصمیمات سرنوشت‌ساز و مهم بدون مشورت با اعضا و زدن اتهام خیانت و فساد به برخی نمایندگان بدون ارائه دلیل و مدرک» عنوان کرده اند.

آیا معترضان اکتبر حس می کنند بازی خورده اند؟

این موضوع به ویژه در اتهام زنی های جناح های تشرینی به رهبران این جنبش مانند علاء الرکابی با طرح موضوع فساد و زد و بند با سایر جریان های سیاسی حاکم در عراق بیش از پیش حس می شود. معترضان اکتبر حالا حس می کنند بازی خورده اند و از آنها به عنوان پلکانی برای رسیدن جریان های دیگر به قدرت استفاده شده است. تشرینی ها به این صرافت و درک رسیده اند که موج اعتراضات آنان به جای اینکه تبدیل به ارزش افزوده ای در زمین جامعه مدنی عراق شود، تبدیل به بستری برای موج سواری برخی جریان های داخل عراق شده است؛ به نام معترضان اکتبر و به کام دیگران.

آیا موتور محرک تشرینی ها سوخته است؟

اکنون این سوال مطرح است که آیا جنبش تشرینی در حال پوست اندازی است یا انقراض این جنبش با رخنه فسادهای ادعایی به پیکره آن، خیلی زودتر از حد انتظار آغاز شده است؟ آیا بازماندگان اعتراضات اکتبر می توانند بازخوانی جدیدی از مانیفست و فلسفه وجودی خود در عرصه سیاسی بدون وابستگی به طرف های خارجی و نهادهای غربی داشته باشند؟ زمان به این سوالات پاسخ خواهد داد.

پیش از این، شاهد بارز بی رنگ شدن حنای معترضان اکتبر عراق، فراخوان ۴ خرداد ۱۴۰۱ مشهود بود که ناکام ماند و استقبال چندانی برای اعتراض با هدف اعلامی رونمایی از قاتلان و ربایندگان معترضان اکتبر ۲۰۱۹ نشد؛ هر چند این گمانه به شکل جدی مطرح شد که برخی جریان های دیگر می خواهند به نام معترضان اکتبر و با هدف بهره برداری سیاسی از ظرفیت اکتبری ها به میدان التحریر بغداد بیایند اما چنین نشد. بیراه نیست اگر بگوییم این بی توجهی به فراخوان اعتراض اخیر، می تواند نتیجه خستگی بدنه اجتماعی معترضان و سرخوردگی آنان از تاثیرگذاری این گونه اقدامات در کف خیابان های داغ عراق باشد اما مسلم این است که ظرفیت و توان دینامیک معترضان اکتبر، دیگر آن توان سابق نیست. اکتبری ها زودتر از انتظارها پیر شده اند.

  منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: شیعه ، اعتراضات ، محمد الحلبوسی ، پارلمان ، عراق ، مصطفی الکاظمی ، عادل عبدالمهدی

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: شیعه اعتراضات محمد الحلبوسی پارلمان عراق مصطفی الکاظمی عادل عبدالمهدی اعتراضات اکتبر معترضان اکتبر جنبش امتداد اکتبر ۲۰۱۹ تشرینی ها زد و بند تشکل ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۱۱۰۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

وجدان بیدار در جامعه بیمار

به گزارش «تابناک» به نقل از روزنامه هم میهن، لذا دانشجویان به علل گوناگون وارد عرصه می‌شوند تا وضعیت را اصلاح کنند، چون آنان خارج از ساخت رسمی و نهادهای مستقر هستند و منافع خاص هم ندارند و تعلق خاطر آنان به حقیقت بیش از دیگران است.

بر این اساس، جنبش‌های دانشجویی در یک کلام وجدان بیدار جامعه‌ای هستند که وجدان نهادهای رسمی آن به خواب رفته‌ است. به همین علت است که پس از جوش‌وخروش کافی و هنگامی که دیگران را هم بیدار، و دستاورد ملموسی برای جامعه کسب کردند؛ به انجام وظیفه اصلی خود که تحصیل و پژوهش است، می‌پردازند.

این مهمترین کارویژه جنبش دانشجویی است که جامعه را با تحولات ضروری آن همسو کنند. چنین وضعیتی در جهان مسبوق به سابقه است. پیشتر در جریان جنبش دانشجویی ۱۹۶۸ فرانسه و نیز اعتراضات در آمریکا علیه جنگ ویتنام در همان سال که آن نبرد فرسایشی را در مسیر حل قرار داد، نمونه‌های برجسته این پدیده هستند.

امروز نیز جامعه آمریکا از حیث سیاسی دچار رخوت و‌ جمود غیرقابل‌باوری شده است. اینکه سرنوشت سیاسی چنین جامعه‌ای متأثر از نتیجه رقابت میان دو پیرمردی باشد که یکی از حیث مشاعر و قدرت دماغی دچار اختلال است و دیگری نیز از حیث دروغگویی و فریبکاری بی‌رقیب باشد و از سوی دیگر، تابویی جهنمی چون اسرائیل را در سیاست ساخته و پرداخته و پرستش کنند؛ موارد بارزی است که از بیماری سیاسی این جامعه خبر می‌دهد.

به‌علاوه، رسانه‌های سنتی این جامعه شامل رادیو و تلویزیون و نیز مطبوعات دچار چنان تصلبی در موضوع اسرائیل شده‌اند که راه را بر تحولات مفید بسته‌اند. خوشبختانه برخلاف گذشته، شبکه‌های اجتماعی و اینترنت امکان محدودسازی رسانه‌ای را بسیار کم کرده‌اند و به همین دلایل است که دانشجویان آمریکایی و غیرآمریکایی در مهمترین دانشگاه‌های آنجا اعتراضات گسترده‌ای را آغاز کرده‌اند که با همراهی نسبی استادان و دیگر نخبگان جامعه نیز مواجه شده‌اند.

البته، اهداف اعتراضات نیروهای فعال در جنبش اخیر، لزوماً در جزئیات با یکدیگر مشابه نیست؛ زیرا چندین هدف گوناگون آنان را در کنار یکدیگر متحد کرده است. اعتراض به پرداخت کمک به رژیم اسرائیل که وجاهت حقوق بشری هم ندارد، اعتراض به حمایت از جنایت علیه بشریت و نسل‌کشی، اعتراض به جنگ، اعتراض به الیگارشی حاکم دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات، اعتراض به رسانه‌هایی که نسبت به موضوع اسرائیل سوگیری شدیدی دارند و... از جمله مطالبات و موضوعاتی است که می‌توان در میان طیف‌های متنوع و متکثر حاضر در این اعتراضات دانشجویی، آنها را مشاهده کرد.

اما فراتر از این تمایزات و دسته‌بندی‌های درونی، نتیجه اعتراضات در کلیت خود، معطوف به بیدار کردن وجدان‌های به‌خواب‌رفته به‌ویژه در ساختار حکومت است. هر حکومتی به میزانی که به این خواسته‌ تغییرات پاسخ دهد، به‌طور نسبی در مسیر درست قرار خواهد گرفت و به میزانی که خود را از تغییر محروم کند، دچار پسرفت و تصلب خواهد شد. .

متاسفانه این روزها محافل اقتدارگرای داخل کشور به‌جای آنکه از این موارد درس بگیرند و اجازه ندهند که اعتراضات جامعه و دانشجویان عمیق‌تر شود، به شکل غلطی نتیجه می‌گیرند که: «پس ما خوبیم!».

مواجهه نادرست غربی‌ها با دانشجویان و استادان و هنرمندان و نویسندگان خود واجد سویه‌های درس‌آموزی هم هست. آنان در پی پنهان‌کاری نیستند، گزارش‌ها و تصاویر آن اعتراضات و اقدامات پلیس مستقیم مخابره و منتشر می‌شود و طبعاً اگر دادگاهی هم باشد، علنی و با مقررات کامل دادرسی است.

اگر اعتراضات دانشجویی موجود در ایالات متحده ادامه یابد، به‌طور طبیعی بیش از آنکه با سرکوب نهایی و کامل روبه‌رو شود، با درس‌آموزی و موفقیت نسبی مواجه خواهد شد. جامعه سالم و متعارف جامعه‌ای نیست که هیچ اعتراض و یا خشونتی در آن نباشد. جامعه سالم راه‌هایی برای رسیدن به تفاهم و عبور مسالمت‌آمیز از اختلافات را دارد. این کار با ارجاع داوری نهایی به مردم و نیز وجود نهادهای مستقل چون نیروی مسلح و دستگاه قضایی مستقل شدنی خواهد بود و پس از هر اعتراض و حتی درگیری و بازداشت‌هایی، جامعه به وضعیت تعادلی و البته در یک پله بالاتر از گذشته قرار خواهد گرفت.